بررسی شیوع آلودگیهای کرمی گوارشی چالباش، شیپ و فیل ماهی صید شده از سواحل جنوب غربی دریای خزر

هدف : بررسی وضعیت آلودگی چالباش، شیب و فیل ماهیو مقایسه این آلودگیها در بین گونه های مختلف ماهیان خاویاری. طرح : مطالعه توصیفی. حیوانات: یکصد و دو نمونه از سه گونه مختلف ماهیان خاویاری. روش : بریدن دیواره حفره شکمی ماهیان و خارج کردن امعا و احشا، باز کردن دیواره روده و بررسی وجود انگل در محتویات روده توسط بینوکولار، بررسی اندامهای احشایی از قبیل تخمدان، بیضه، کبد و سایر اندامها برای مشاهده انگل، جدا کردن، تثبیت نماتودها با اتانول 70 درصد و سایر انگلها با فرمالین 10 درصد شفاف کردن نماتودها با لاکتوفنل، رنگ آمیزی سایر انگلها با استوکارمین و شناسایی به کمک کلیدهای تشخیص انگل شناسی. تجزیه و تحلیل آماری : آمار توصیفی. نتایج: انگلهای جدا شده از دستگاه گوارش چالباش شامل کوکولانوس اسفروسفالوس (با شیوع 11/61 درصد و میانگین شدت آلودگی 98/5 عدد). نوزاد اوسترونژیلیدس اکسیسوس (با شیوع 28/15 درصد و میانگین شدت آلودگی 91/2 عدد) اسکریابینوپسولوس سمی آرماتوس (با شیوع 28/15 درصد و میانگین شدت آلودگی 82/2 عدد). لپتورینکوئیدس پلاژی سفالوس (با شیوع 94/6 درصد و میانگین شدت آلودگی 41/4 عدد)، نوزاد آنیزاکیس sp (با شیوع 56/5 درصد و میانگین شدت آلودگی 5/1 عدد) و کورینوزوما استروموزوم (با شیوع 72/9 درصد و میانگین شدت آلودگی 75/9 عدد) بود. 5 گونه انگل کرمی گوارشی از ماهی شیپ جدا شد که شامل کوکولانوس اسفروسفالوس (با شیوع 75 درصد و میانگین شدت آلودگی 75/8 عدد)، اسکریابینوپسولوس سمی آرماتوس (با شیوع 75/68 درصد و میانگین شدت آلودگی 91/47 عدد) اوسترونژیلیدس اکسیسوس (با شیوع 25/31 درصد و میانگین شدت آلودگی 6/9 عدد)، اوبوتریوم آسیپنزینوم (با شیوع 25/31 درصد و میانگین شدت آلودگی 8/2 عدد) و لیتورینکوئیدس پلاژی سفالوس (با شیوع 25/6 درصد و میانگین شدت آلودگی 3 عدد) بودند. همچنین انگلهای کوکولانوس اسفروسفالوس (با شیوع 67/66 درصد و میانگین شدت آلودگی 25/6 عدد)، اوسترونژیلیدس اکسیسوس (با شیوع 50 درصد و میانگین شدت آلودگی 33/109 عدد)، کورینوزوما استروموزوم (با شیوع 33/33 درصد و میانگین شدت آلودگی 5/5 عدد)، اوبوتریوم آسیپنزرینوم (با شیوع 33/33 درصد و میانگین شدت آلودگی 1 عدد). نوزاد آنیزاکیس sp. (با شیوع 67/16 درصد و میانگین شدت آلودگی 5 عدد) و اسکریابینوپسولوس سمی آرماتوس (با شیوع 67/16 درصد و میانگین شدت آلودگی 1 عدد) از فیل ماهی جدا شدند. نتیجه گیری : در این بررسی آلودگی ماهی چالباش شبیه فیل ماهی و شیپ بود که احتمالا به رژیم ماهی خواری آنها مربوط می شود. آلودگی به انگلهایی که واجد میزبان واسط مهره دار هستند مانند اوسترونژیلیدس، کورینوزوما و آنیزاکیس در این سه گونه ماهی زیادتر از سایر ماهیان خاویاری مانند ازون برون و قره برون بود. آلودگیهای انگلی گوارشی چالباش و شیپ برای اولین بار از ایران گزارش می شود.